NESSC-wetenschappers werken ook met internationale onderzoekers samen om klimaatprocessen beter te begrijpen. Dinsdag verscheen in wetenschappelijk tijdschrift PNAS een studie met NESSC-collega’s Francesca Sangiorgi en Stefan Schouten als coauteurs naar de invloed van CO₂-concentratie op de Antarctische ijskap. De conclusie: de ijskap is gevoeliger voor stijgende temperaturen en CO₂-concentraties dan  gedacht. De onderzoekers baseren dat op reconstructies van de recentste periode dat de CO₂-concentratie een niveau bereikte dat over 30 jaar verwacht wordt.

Boor je in de rand van Antarctica, dan kom je het geologisch archief tegen: lagen sediment met directe bewijzen van veranderingen in de omgeving en het klimaat van het verleden. Die helpen om inzicht te geven in het klimaat van de toekomst. Het mid-Mioceen (17.5 tot 14.5 miljoen jaar geleden) is in het bijzonder een interessant interval om te bestuderen. De wereldwijde temperatuur en CO₂ concentraties in de lucht waren toen vergelijkbaar met de verwachting voor de komende eeuwen. Binnen dit interval ligt een periode van wereldwijde warmte, met gemiddelde temperaturen van 3 tot 4 graden Celsius hoger dan vandaag – de verwachting voor het jaar 2100. Uit sedimenten van een 1 kilometer lange boorkern uit de Western Ross Sea in Antarctica konden de wetenschappers opmaken dat de Antarctische ijskap zeer varieerde gedurende deze warme periode.

Vijf stukken sediment in de boorkern (ANDRILL-2A genoemd) wijzen op een kleine ijskap en luchttemperaturen die warm genoeg zijn voor substantieel verlies van ijsmassa, tijdens perioden met hoge (~500 ppm) CO₂-concentraties. De ijskap trad zelfs verder terug dan het continentale oppervlak, met in de zomer toendravegetatie tot wel 80 kilometer landinwaarts. Gedurende perioden met lagere CO₂-concentraties, vergelijkbaar met het pre-industriële niveau (~280 ppm), was er juist meer ijs.

Dat de ijskap zo variabel was en gevoelig voor CO₂-concentraties in de lucht, is een interessant gegeven om het klimaat van de toekomst beter te kunnen voorspellen. Gezien de huidige CO₂-concentraties van meer dan 400 ppm die verwacht worden alleen maar te stijgen, impliceren de resultaten dat het terugtrekken van de Antarctische ijskap en stijging van de zeespiegel in de toekomst onvermijdelijk is.